İnternet (genel ağ) Ortamında Türkçenin Kullanımına İlişkin Bir Çözümleme

İnternet (genel ağ) ortamında türkçenin Kullanımına ilişkin bir çözümleme

An Analysis About The Use Of Turkish On The Internet Environment

ÖZET

Problem durumu: Kültürün aktarıcısı olarak dil, insanların geçmişlerine ilişkin bilgileri,

gelenek ve görenekleri, değerleri öğrenmelerine ve bir sonraki kuşaklara aktarabilmelerine olanak

sağlar. Ancak arı bir dil kültürün doğru aktarıcısı olabilir. Günümüzde dil, iletişim çağının ürünleri

olan medya ve internetin dilin özensiz kullanımına  olumsuz katkısı yüzünden arılığını kaybedecek

görünümündedir.

Amaç: Bu araştırmada amaç internette Türkçenin kullanımına ilişkin bir betimleme yapmaktır.

Bu betimleme internet kullanıcılarının ölçünlü (standart) Türkçe dışındaki kullanımlarını sınıflamaya

dayalı olarak yapılmıştır.

Yöntem: Bu araştırma doküman incelemesine dayalı nitel bir çalışmadır. Araştırmada çalışma

evreni olarak 163 kişinin MSN (Micro Soft Network) ve Facebook yazışmaları alınmıştır.

Bulgular ve Sonuç:  Bu araştırmada internet ortamında kullanılan Türkçeye ilişkin olarak

dilimizin ses özelliklerinin dikkate alınmadığı, yazım kurallarının ihmal edildiği, kelime ve cümle

yapılarına uyulmadığı bulgularına ulaşılmıştır. Dolayısıyla da internet ortamında Türkçenin özensiz

kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar kelimeler: Türkçe, teknolojik gelişmeler, İnternet

ABSTRACT

Status of the Problem: As the transmitter of the culture, language enables people to learn and

transfer knowledge, traditions and values relating  to their pasts to the next generations. Only a pure

language can be proper transmitter of the culture.  Today, it seems that the language will lose its

pureness due to the negative impact of the media and the internet, which are the products of the

communication age, on proper use of the language. 

Purpose: This research aims at describing the use of Turkish on the internet environment. This

description was made based on the classification of the uses of internet users apart from standard

Turkish. 

Method: This research is a qualitative study based on document analysis. MSN (Micro Soft

Network) and Facebook correspondences of 163 people were taken as the universe of the research.

Findings and Conclusion:  It was determined in this research that our language’s

characteristics of sound are not taken into consideration, orthographic rules are disregarded and word

and sentence structures are not observed during the use of Turkish on the internet environment. As a

result, it was seen that Turkish is used carelessly on the internet environment. 

Key Words: Turkish, technological progresses, the internet.

1. GİRİŞ

Bir toplumun tarihsel süreç içinde, kuşaktan kuşağa aktardığı maddi ve

manevi özelliklerin tümü kültürü ifade eder. Kültür bir toplumun kimliğini

oluşturur ve onu diğer toplumlardan farklı kılar. UNESCO uzmanlarının yapmış

oldukları tanıma göre kültür; “Bir insan topluluğunun kendi tarihi tekâmülü

hususunda sahip olduğu  şuur demektir; o surette ki, bu insan topluluğu bu tarihi

tekâmül  şuuruna atfen varlığını devam ettirme azmini gösterir ve gelişmesini

sağlar” (Köseoğlu, 1992).

*

 Yard. Doç. Dr., Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü

**

 Edebiyat Öğretmeni

232 Kültürün aktarıcısı ise dildir. Toplumlar kültürlerini dil aracılığıyla kuşaktan

kuşağa aktarabilme olanağı bulur, dil ile geçmişlerine ilişkin bilgileri,

geleneklerini, göreneklerini, değerlerini öğrenir ve bir sonraki kuşaklara aktarabilir.

Doğru bir aktarımda dilin sadeliğinin önemi yadsınamaz. Ancak günümüzde dil,

iletişim çağının ürünleri olan medya ve internetin dilin özensiz kullanımına

olumsuz katkısı yüzünden arılığını kaybedecek görünümündedir. Ancak bu konuda

farklı bir görüş olarak Hızlan (2002) “dilin gelişim çizgisini sabitlemek de olanak

dışı. Gelişen teknoloji, her gün ortaya çıkan yeni kavramlar arı bir Türkçenin her

zaman geçerli olması ilkesini yürürlükten kaldırabiliyor” görüşünü savunmaktadır. 

21. yüzyılda değişen yayılmacılık (emperyalizm) anlayışı, bir ülkenin yer altı

kaynaklarını sömürmek yerine kültürünü ve dilini sömürmek  şeklinde

farklılaşmaya uğramıştır. Kültür yayılmacılığı olarak adlandırılan bu değişim, bir

ülkenin kendi kültürel değerlerini ve ideolojisini başka bir ülkenin halkına

benimsetmesi şeklinde açıklanabilir. İlhan’a göre; bir ülkeyi tutsak edebilmenin ilk

yolu, o ülkenin dilini ortadan kaldırmaya çalışmak, öğretim dili olarak başka bir

dili oraya empoze etmektir. Kültür yayılmacılığının başlıca yöntemi budur (Akt.

Kilimci, 2000: 91-93). Ancak farklı yabancı diller öğrenmek yukarıda ifade edilen

kasıtlı kültürleme hareketinin dışında tutulabilir.

Çağdaşlaşma 17. yüzyıldan itibaren Avrupa’da oluşmuş toplumsal bir yaşam

biçimidir (http://tr.wikipedia.org/wiki/Modernite). Teknolojinin gelişimiyle birlikte

uluslararası iletişime bir çeşit çağdaşlaşma aracı olarak bakılmaktadır. Küresel

iletişim, kültürel bağdaşıklığı da beraberinde getirmektedir. Ulusal ve yerel

kimliklerin aşınmasıyla da küreselleşme olarak adlandırılan yeni bir sürecin

başlamasına sebep olmuştur (Özdemir, 1998:18).

 Bilgiye ulaşma boyutunda, modernleşmenin de etkisiyle dil; bilgiyi

etkilemeden aktarabilen saydam bir araç olarak görülmeye başlamıştır. Bunun

sonucunda ortak bir dil mantığıyla küresel dil oluşumu ortaya çıkmıştır. Küresel

dil; ulusal dilin kültür ve eğitim-öğretim hayatından çıkarılması ve yerine

İngilizce’nin konulması olarak yorumlanmaktadır. 

Küreselleşme ile birlikte ülkelerarası bilgi ve teknoloji aktarımının

kolaylaşmış olması ve  İngilizce’nin küreselleşme mantığıyla ortak bir dil haline

getirilmeye çalışılması, bu yoğun istilaya dayanamayan birçok dilin varlığını tehdit

etmektedir.

 Yeryüzünde varolan altı bin kadar dilden biri, her 14 günde bir

kaybolmaktadır. Oysaki yıllardır birçok dilden (Arapça, Farsça,  Fransızca,

Almanca,  İngilizce) etkilenen anadilimiz köklü yapısının bir sonucu olarak,

özünden bir  şey kaybetmemiş, varlığını geniş bir coğrafyada sürdürmeye devam

etmiştir. Türkçe, UNESCO raporlarına göre dünya dilleri arasında beşinci sırada

yer almaktadır. Yani iki yüz milyondan fazla nüfus 12 milyon kilometre kare

alanda Türkçe konuşmaktadır (Gökçora, 2004). 

Küreselleşme hareketlerinin, kültürlerin etnik alanlarında yaptığı tahribat,

özellikle dil üzerinde etkisini arttırmaktadır. Dünyaca tanınmış  İngiliz dilbilimci

David Crystal, 2000 yılında basılmış “Dillerin Katli” adlı kitabında, bir dilin yok

edilmesi aşamalarını şu şekilde ifade etmektedir.

“  Birinci evrede, yabancı hâkim güç, kendi dilinin konuşulması için ağır

baskılar yapıyor. Yukarıdan aşağıya teşvikler yapılıyor, yasalar çıkarılıyor,

aşağıdan yukarıya doğru ise halkta yabancı dil konusunda özenti ve moda

yaratılıyor.  İkinci evrede çift dilli dönem yaşanıyor. Ulusal dilin kullanım alanı

azalıyor. Eğitim her düzeyde yabancı dilde yapılmaya başlanıyor. Her kesimden

herkes işi gücü bırakıp yabancı dili öğrenme yokuşuna sürülüyor. Meslek, bilim

yerine, hiç gereği olmayan yerlerde bile herkes yabancı dil sınavına girmek

ss.232-244 zorunda bırakılıyor. Üçüncü evrede, gençler artık yabancı gücün dilini ulusal

dilden daha iyi  biliyorlar. Eski dili kullanmaktan utanıyor oluyorlar. Velilerle

çocuklar kendi dillerinden konuşamaz duruma geliyorlar; çocuklar velilerine eski

dili biliyor diye geri kafalı yaftasıyla küçümsüyor. Bir nesil sonra, hatta bir on yıl

gibi daha kısa bir zamanda çift dillilik de kalmıyor. Ulusal dilin yerini yabancının

dili alıyor.” (Aktaran: Tarakçı, 2007)

Küreselleşme, sanayinin ve finansın olduğu kadar kültürün de küresel bir

biçime girmesi anlamına gelmektedir (Aktan ve  Şen, 1999). Özellikle bilgi ve

iletişim teknolojileri alanında yaşanan hızlı gelişim ve değişimler, toplumlar için

dünyayı gittikçe daha küçük bir yaşam alanı haline getirmeye başlamıştır.  İçinde

bulunduğumuz bilgi çağı, bilginin hızlı bir  şekilde aktarılmasına ve sürekli

değişmesine ortam hazırlamıştır. Bu sebeple dili iyi kullanma ve iletişim

becerilerine sahip olmanın önemi daha da artmıştır. Günümüzde dili güzel

kullanan, iletişim becerilerine sahip, kendini iyi ifade edebilen bireyler, hayatın her

alanında başarı kapılarını sonuna kadar açabilme olanağına sahiptirler. Ancak

iletişimin hızlı olmasının gerekliliği, dili güzel kullanabilme becerisinin yanında,

kendini en kısa  şekilde ifade edebilme becerilerine sahip olmayı da zorunlu hale

getirmektedir. Ne yazık ki internet ortamındaki iletişim faaliyetleri sırasında, dilin

doğru kullanımı etkeni göz ardı edilmekte, daha çok iletişimin hızlı kullanımı

üzerinde yoğunlaşılmaktadır.

Günümüzde kitle iletişim araçları arasında en fazla kullanıcıya sahip olan ve

kullanım alanını her geçen gün daha fazla genişleten internet, “dünya genelindeki

bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan

elektronik iletişim ağı.

”

olarak tanımlanmaktadır (http://tr.wikipedia.org/wiki/

%C4%B0nternet). Dünya çapında her geçen gün kullanıcısı artan, sürekli büyüyen

ve gelişen bir iletişim ağı olan bu sanal ortamın temel işlevi haberleşme ve

iletişimdir.  İnternet bugün bilgiye en çabuk, en kolay ve en ucuz yoldan ulaşma

aracı haline gelmiştir. Ergin (2005); özellikle iletişim, bilgiye erişim ve yayımında

sağladığı kolaylıklar nedeniyle internetin bütün dünyada olağanüstü bir hızla

yaygınlaştığını ileri sürmektedir. Amerika’da yapılan bir araştırmada internet

kullanımının her yıl yaklaşık % 40 oranında arttığı gerçeği ortaya çıkmıştır.

Yıldırım ve Tahiroğlu (2006) insanlık kültür tarihi açısından yazının

bulunmasını ilk, matbaanın icadını ise ikinci önemli dönüm noktası olarak

görmektedirler. Ayrıca dil, yaygınlaşma, dilsel biçimlerin çeşitlenmesi ve hız

bakımından yeni araçların (telgraf, telefon, radyo, tv. vb.) keşfedilmesiyle yeni bir

aşama daha kat etmiştir. Ancak yeni bir sıçramayı da internetin bulunmasıyla

yaşamıştır. Böylelikle dil, yazı, kâğıt ilişkisi yerini dil, yazı, elektronik ortam

ilişkisine bırakmıştır.

Çağımızın en hızlı büyüyen ve etki alanını her geçen gün daha fazla

genişleten medyası internet, hem bilişim hem de iletişim alanındaki etkileriyle

insanlık tarihi açısından yeni bir dönüm noktasını ve dönüşüm potansiyelini

simgelemektedir (Nakilcioğlu, 2007).  İnternet ortamında bireyler her türlü bilgiye

en kısa sürede, en geniş çerçevede erişebilmekte ve bu bilgileri kullanıp

paylaşabilmektedir. Sanal iletişim atmosferi içinde insanlar kendilerini özgürce

ifade edebilme imkânı bulurken, aynı zamanda hızlı veri paylaşımı sayesinde

yoğun bir etkileşim içinde olmaktadırlar. Sunmuş olduğu olanaklar sayesinde

internet, insan hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Tüm dünyada

internet kullanımı günlük yaşama o denli işlemiştir ki artık insanlar internetsiz bir

yaşamı düşünemez hale gelmiştir.

İnternetin insanların hayatındaki yerini saptamak amacıyla Amerika’da Yahoo

ve OMD tarafından küçük çaplı bir araştırma yapılmıştır. Yapılan bu araştırmada

234 temsili olarak 13 ev efradından 28 katılımcı seçilmiştir. Araştırma sürecinde

deneklere 2 hafta internet kullanmama koşulu sunulmuştur. Araştırmanın

etnografik yapısını “Conifer Research” planlamıştır. Araştırmada deneklere sadece

‘cankurtaran simidi’ şeklinde çevrimiçi aktivite yapma izni verilmiştir. Katılımcılar

35 kadar ‘can simidi’ aktivite kullanmışlardır. 14 günden fazla süren araştırmanın

sonunda 28 denekten yarısının internetsiz hayata iki haftadan fazla dayanamadığı

gerçeği ortaya çıkmıştır. Denekler internetin yokluğu durumunda günlük

çalışmalarını ve planlarını yerine getirememişler ve iletişim problemleriyle karşı

karşıya kalmışlardır. Araştırma sonrası gözlemlere göre e-maillerini kontrol etmek

ilk ya da ikinci gerçekleştirilen aktivite olmuştur. Bir tane katılımcı bilgisayarına

virüs bulaştırma ihtimali olan spamı bile özlediğini ifade etmiştir. Conifer’dan Ben

Johnson, araştırma sonucunda ‘İnsanlar sanki bir duyularını kaybetmiş, sonra

yeniden kazanmış gibi davranıyorlar.’demiştir (Greenspan, 2004). 

 Dünyada 400 milyon civarında internete bağlı bilgisayar ve 100 milyona

yakın site olduğu tahmin edilmektedir. Günümüzde internet kullanımının

yaygınlaşması ve ailelerin bilgisayar kullanımı konusunda bilinçli davranmaması,

internete girme yaşının okul öncesi döneme kadar düşmesine sebep olmuştur.

ABD’ de yapılan bir araştırmada, 3 yaş ve üzeri 76 milyon bilgisayar kullanıcısının

% 22,2’sinin internet erişimine sahip olduğu ve ev bilgisayarına sahip çocukların

beşte birinin de internet kullandığı saptanmıştır. Chisholm 8 ile 18 yaş arasında

olan çocuk ve gençlerin günde ortalama sekiz saatini bilgi ve teknoloji araçlarını

kullanarak geçirdiklerini belirtmektedir. Berson ve Berson özellikle 12-18 yaş

arasındaki genç kızların % 74’nün zamanının büyük bir kısmını söyleşi (chat)

odalarında ya da e-mail ile mesajlaşarak geçirdiklerini ifade etmektedirler (Kelleci,

2008).

Bilgisayar ve internet kullanımının insanlar üzerindeki egemenlik alanını

genişletmesi, yeni bir iletişim dili olarak, yaratıcı zekâ ürünü olan, ilginç, ancak bir

o kadar da özünden kopuk, değişime uğramış ve başkalaşmış kelimeler yığınını

meydana getirmiştir. Türkçe harflerin kullanımında başlayan özensizlik, eksik ve

yanlış yazımlarla kelimelerin gerçek yapısını değiştirmekte ve özünü kaybetmesine

sebep olmaktadır. Dilin özensiz kullanımının giderek yaygınlaşması ve bu

kullanımın ortak bir dil halini almaya başlamış olması dilimizin teknolojik ortamda

bir değişim geçirdiğinin ve değişmeye de devam edeceğinin göstergesi olarak

alınabilir. Türkçenin yalnızca internet ortamındaki kullanımına ilişkin yaşanan

sorunlar değil bilişim teknolojileri ile ilgili terimlerden olumsuz etkilenmesine

yönelik olarak Akalın (2000):

“Bilgisayar ve internet terimlerinin İngilizceden dilimize olduğu gibi girmesi,

Türkçenin son yıllarda yaşadığı sorunun bir başka boyutudur. Dilimize yabancı

dillerden, özellikle de İngilizceden, yoğun bir sözcük ve terim akışı olduğu bilinen

bir gerçek. Bu akış, Türkçeyi söz varlığının yanı sıra ses bilgisi, şekil bilgisi ve söz

dizimi özellikleri açısından da kötü olarak etkiledi.” görüşündedir.

Akalın (2002) gelişen teknoloji ile günlük yaşamda çeşitli değişikliklerin

meydana geldiğini ve dolayısıyla Türkçenin de bu değişimden etkilendiğini

vurgulamıştır. Gündelik yaşamımızın ayrılmaz parçası haline gelen bilim

teknolojileri önce araç olarak yaşamımıza sonra da terim olarak dilimize girmekte

ve yerleşmektedir. Ancak sorun olan bu terimlerin dilimize yerleşmesi değil,

Türkçe yazım kurallarına uygun olarak yazılmaması ve kısaltılmaması,

Türkçeleştirilmemeleridir. Kabadayı (2006)’ya göre yazı yazma ve yazım bir

gelenektir ve bu gelenek nesiller boyu devam eden bir süreci içinde barındırır.

Ancak internet ortamındaki farklı biçimlerde karakterlerin kullanıldığı yazıların

çoğalması yazı geleneğini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca Özsoy (1998) kitle iletişim

araçlarında kullanılan dilin de ölçünlü dilin kurallarından uzaklaştığı ve her geçen

ss.232-244 gün de uzaklaşmaya devam ettiği görüşündedir. Yukarıdaki görüşlerden farklı

olarak Hızlan (2002) Türkçenin doğru ve güzel kullanımı konusunda iletişim

araçlarına bir sorumluluk düştüğünü ancak bir dilin gidiş yolunu bu iletişim

araçlarındaki kullanım  şekline göre belirlemeyi de doğru bir yöntem olarak

görmemektedir. Kabadayı (2006) ve Akalın (2002) hemen her bilim dalının kendisine  özgü

terimleri olduğunu ve o alanın uzmanları tarafından kullanıldığını vurgularken

bilişim teknolojilerini bu yorumun dışında tutmaktadır. Çünkü tıp ile ilgili terimler

örneğin doktorlar, eczacılar gibi meslek grupları tarafından kullanılmakta, yer

bilimleri ile ilgili terimler jeologlarca kullanılmaktadır. Oysa bilim teknolojileri

toplumun hemen her kesimi tarafından kullanıldığından bu alanla ilgili terimler

daha hızlı ve fazla yayılma alanı bulmaktadırlar.

Bu araştırmada amaç internet ortamında Türkçenin kullanımına ilişkin bir

betimleme yapmaktır. Bu betimleme internet kullanıcılarının ölçünlü (standart)

Türkçe dışındaki kullanımlarını sınıflamaya dayalı olarak yapılmıştır.

2. YÖNTEM

Bu araştırma doküman incelemesine dayalı nitel bir çalışmadır. Yıldırım ve

Şimşek (2000)’ e göre doküman incelemesi, “araştırılması hedeflenen olgular

hakkında bilgi içeren materyallerin analizini kapsamaktadır.” Karasar (1999) ise

“belli bir amaca dönük olarak kaynakları bulma, okuma, not alma  ve

değerlendirme işlemini kapsar” şeklinde tanımlamaktadır

2.1 Çalışma Evreni

Araştırmada çalışma evreni olarak MSN (Micro Soft Network) ve

Facebooktaki yazışmalar alınmıştır. Bu iki söyleşi veya iletişim ortamı 1 Mart-20

Mayıs 2009 tarihleri arasında incelenmiştir. Her iki sisteme kayıtlı kişilerin

tamamının incelenmesinin zorluğu nedeniyle iletişim adreslerine ulaşılan MSN’y

kayıtlı 60, Facebook’a kayıtlı 103 toplam 163 kişinin kullandığı dil çalışma

evrenini oluşturmuştur.

2.2 Verilerin Toplanması ve çözümlenmesi

Araştırmacılar MSN ve Facebook sistemine kayıtlı 163 kişinin iletişim

sırasında kullandıkları kelimeler, cümleler öncelikle bilgisayar ortamında kayıt

altına alınmıştır. Bu kayıtlar her iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı incelenerek

ortak alt başlıklar altında sınıflandırmaları yapılmıştır. Araştırmacıların farklı görüş

beyan ettikleri ifadeler ise hiç bir sınıflandırmaya dâhil  edilmemiş ve araştırma

kapsamı dışında tutulmuştur. Araştırmacıların üzerinde mutabık kaldıkları ses

özelikleriyle ilgili kullanımlar, kelime kullanımları,  cümle kullanımları, yazım

olmak üzere dört farklı sınıflama yapılmıştır. Her sınıflama da kendi içerisinde alt

başlıklar altında incelenerek veriler çözümlenmiştir. Ancak sınıflamalar sırasında

Yaman ve Erdoğan (2007)’ın oluşturduğu kategorikleştirmeden de yararlanılmıştır.

Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır.

Bulgular bölümde ele alınan ve örnek ifadelerde kullanılan M, ifadelerin MSN

kayıtlarından;  F, Facebook kayıtlarından; alındığını göstermektedir. Köşeli

parantez ([ ]) içindeki ifadeler ise kelimenin standart yazı dilindeki yazılışını ifade

etmektedir.

3. BULGULAR

Bu bölümde MSN kayıtları ve Facebook fotoğraf yorumlarından elde edilen

bulgular, ses özelikleriyle ilgili kullanımlar, kelime kullanımları, cümle

kullanımları, yazım başlıkları altında incelenmiştir.

236 3.1.Ses Özellikleriyle İlgili Kullanımlar

3.1.1. Türkçe Karakterli Harfleri (ç,  ğ, i,  ş, ö, ü) Yerine Noktasız

Harflerin Kullanımı (c, ı, g, s, o, u) 

•  ‘dısarı cıkacagım’[dışarı çıkacağım] (M)

•  ‘dedıgın gıbı’ [dediğin gibi] (M)

•  ‘sarkı yarısması’[şarkı yarışması] (M)

•  ‘obur taraf’ [öbür taraf ] (F)

•  ‘cok uzgunum’ [çok üzgünüm] (F)

•  ‘gorusuruz optum’ (görüşürüz öptüm) (M)

3.1.2. Türkçe Karakterli “Ş” ve “Ç” Yerine  İngilizce “Sh, “Ch”nin

Kullanımı

•  ‘bu kız ne kadar da sheker olmm’ [bu kız ne kadar da şeker oğlum.](F)

•  ‘zoru görünce nasıl da chark etti’ [zoru görünce nasıl da çark etti.] (M)

•  ‘sherbet’ [şerbet], ‘chilekesh’[çilekeş], ‘shekil yaptım’[şekil yaptım] (M)

•  ‘berdush gibi geziorum’[Berduş gibi geziyorum] (F)

3.1.3. V’ Yerine ‘W’, ‘K’ Yerine ‘Q’, ‘İ’ Yerine ‘Y’kullanımı 

•  -‘beLLy oLuo … önDen gidiO :P (F)

•  -ewe gitmem gerek.

•  -nie?

•  -bı suru odew war. (M)  

•  ‘Quziss sorma  walla geziormm ☺ annatrm gelince…optum cooookk..’

(kuzen sorma valla geziyorum. Anlatırım gelince. Öptüm çok.] (F)

•  ‘yaww boswer canını sıqma’ (boşver ya canını sıkma.)(M)

•  ‘yok, be yawrum alkolsuz koktyl (F)

•  atlattık neler atlatcaz  we  sonunda gülen biz olcaz ;)  sewıorm senıı

çookkk…’ (F)

•  ‘canum benim walla böle super ollmus walla ☺ ben sarı  sewmem ama

walla sana gitmis.’ [canım benim valla böyle Gwen Stefani gibi mi desem

ne desem böyle süper olmuş valla, ben sarı sevmem ama valla sana

gitmiş] (F)

•  ‘Qutahya’[Kütahya], ‘cılgın jojuq’[çılgın çocuk] (F)

•  ‘çok  mütewazısın bu konuda: D mersı bebgımm:D bnde sana öluurm

lannnn:)’ (F)

3.1.4.Kelime Sonlarındaki Akıcı Ünsüz “R” nin Kullanılmaması

•  ‘bi tanem’ [bir tanem], ‘bisi’ [bir şey], ’bi sürü’ [bir sürü], ‘bi de’ [bir de]

(M)

•  ‘bi daha olmasin: D chizerim (F)

3.2. Kelime Kullanımları

3.2.1. Kelimelerdeki Ünlü Harflerin Yazılmaması

•  ‘slm’[selam],’nbr cnm’ [ne haber],  ‘srnyrz’ [sürünüyoruz], ‘ndn’

[neden], ‘blmm olee’ [bilmem öyle], ‘bn kçr’[ben kaçar], ‘ok grsrz kib’

[tamam görüşürüz kendine iyi bak], çok  gzl  olms’ [çok güzel olmuş],

ss.232-244 ‘tmm’ [tamam], ‘oluoo isdee ben  yapıomm.’ [oluyor işte ben

yapıyorum], ‘ttlm super  olmss walla’[tatlım süper olmuş valla], ‘bu

hftaa’ [bu hafta], ‘yoktr’[yoktur] (M)

•  ‘utandmmm beee =)) operimm senii coook coookk =))’ (F)

3.2.2. Kelimelerdeki Ünsüz Harflerin Yazılmaması 

•  ‘geliorumm’[geliyorum] (M)

•  ‘bilemiorum’ [bilemiyorum] (M)

•  ‘yapıorumm’[yapıyorum] (M)

•  ‘seni cook öslüorumm’[seni çok özlüyorum] (M)

•  ‘beni begenmiormusun’ [beni beğenmiyor musun?] (M)

•  ‘dusunuorum ama bulamıorum.’[düşünüyorum ama bulamıyorum] (M)

•  ‘ canm benm yıne parıl parıl parlıosunn masallah’ (F)

•  ‘eet tıkınmıstk iice’ [evet tıkınmıştık iyice.](F)

•  ‘tetit ediorum sei bnm sewdiimden uzaq durjaksın :):) (F)

•  ‘sıah sac cok yakısmıs herkes solemıs bende soleımmm ama laf olsun dıe

deılll (:’ (F)

3.2.3. Harflerin Yazımında Yapılan Değişiklikler

•  ‘sefkilim’[sevgilim], ‘kelebeem’ [kelebeğim], ‘kıs’[kız], ‘sefiorum’

[seviyorum], ‘efet’[evet], ‘güsel’[güzel], ‘bebikimm’[bebeğim] (M)

•  -Naz’ım  süfe  cıqmıshsın  bebeim ☺[Naz’ım süper çıkmışsın bebeğim]

(M) 

•  -yha acaip qötü  baqmıshım  ☺peq bi snirliim  ☺ [ya acayip kötü

bakmışım] (M)

•  ‘saol kusen yaw ee güsel kusenlerin var  seni sanslı…bisde özledik sizi

…(F)

3.2.4. Vurgu Amaclı Kelime İçerisindeki Bazı Harflerin Yinelenmesi

•  ‘amannn allah bozmasın maşşallahhh size =)))’ (F)

•  ‘bebeğimmmmmmmmmmmm benim hayatımın anlamı seni  çooook

seviyorum’ (F)

•  ‘‘bebeğimmm bitanemmmmmmmm benim’ (F)

•  ‘seniii çoook seviyorummmm’ (F)

•  ‘misssss qoqulu meleqim’ (M)

•  ‘annemm peq bi  gusell  cıkmısssınnn bee… masallh nasar deemess

insallh bbeimm’ (F)

•  ‘walla dicek bişey yok süperrrrrrrr:)))))))))’ (F)

•  ‘ohhhhhhh missssssss bnde öptüm kojaman sizi bebeklerimmm’ (F)

3.2.5. Türkçe İngilizce Kelimelerin Birlikte Kullanılması

•  ‘free takılalım.’ (M)

•  ‘chok cool cıkmısın’ (F)

•  ‘hafızamdan delete olmuş’ (M)

•  ‘format attım anılarıma’(M) 

238 •  ‘pc casio’ [bilgisayar kasıyor] (M)

•  ‘programı  load  edemiorum help  plss, [Programı yükleyemiyorum.

Yardım edin lütfen.] (M)

•  ‘pc yi degishtircem’ [bilgisayarı değiştireceğim.] (M)

•  ‘Lost’un bu partını silemedim’(M)

•  ’coq cix cıqmıshsın’(F)

•  ‘Bu dinlediimis cover mı şimdi’(M)

•  ‘whisneli pasta ve ıris cream yedim orda, coq superr’(M)

3.2.6. Bazı Kelimelerin Rakamlarla İfade Edilmesi: 

•  ‘kahve6 yapıorum’ [kahvaltı yapıyorum] (M)

•  ‘ömrümü 7 bitirdi’ [ömrümü yedi bitirdi.] (M)

•  ‘2leme düshtüm’ [ikileme düştüm] (F)

•  ‘coq g3lüyüm’ [çok güçlüyüm](M)

•  ‘telef10 calıoo’ [telefon çalıyor] (M)

3.3. Cümle Kullanımları

3.3.1. Türkçe Olmayan Kelimelerden ve Kısaltmalardan Oluşan Cümle

Kullanımları

•  15 gün afkyim (away from keyboard) (M)

•  bende çookk özledimmmm…çok uzun ayrı kaldık :(  luw u so much

…….=))) (F)

•  bu hftaa geliormmm very veryy soon cıcım.. bırlıkte wercezz bole pozlar

(F)

•  en azından photoda  cool bir hava var dielim ☺(F)

•  ashkm seni chok sefiorummmm, yakışıklı boyfriendim menimmm ☺(M)

•  forever & together.. dont worry honeeey =) bebegımee (F)

•  ‘sewimlee çocuk’(M)

•  ‘do you understand? it’s not beaitiful it’s PERFECT  :))ok 

bari ingilizce anlatayım :)P’(F)

3.3.2. Konuşma Dilindeki İfadelerin Yazıya Yansıtılması

•  -‘böle geldi  bölede  gitçek ne unuturum nede unuttururum cicim =)

varlığını hissetmek bile herşeye bedel ;)(F)

•  -‘herelde yawrumm mjk bebeim :)’ (F)

•  -tatlılarrrr sizi nerde sizin 3. kankiniz  bakiiiim… kesin alışveriş

yapıodur:)) 

•  -hayur anam fotoyu cekiyorummm:

•  -hmmm anladımmm:)) ii fotoğraf çekmeye vakit bulabiliyorsun bari…

•  -ayy bulurr bulurr bulmazmiii =)) (F)

•  -ayyy canlarım benım beee =)) o sızın ıcınızın guzellıgı dıcem cok klasık

olcakk ama  napımmm  dogruu yane… mıllet gıbı fesat olamıoruzz

napalımm ;) yakısıklılarımm benımmm !!!! (F)

•  -nee sırıtmısızz bu kadar acabaaa =))) kebelegımm benımmm MCXX 

ss.232-244 •  -her dakka böle diilmiyizzz böceğmm sürekli sırıtık halde =)

•  -walla olee allah bozmasn ;) (F)

•  -denizimmmmmmmmmmmmmmm yinee düşndümm  bikere daaa amaa

kimseciklerr yoktu cidden etrafmzdaa yaaaaaa: S bildğnn hayalett yanee

içindn yol da gözüküoo ztnn elin gawurr memleketndn ucuz kurtulmuşuzz

=))) (F)

•  -teskkr ederim kuzum ee kime cekmishm yaw güsel olcam tabe  (F)

•  -‘he sızımı bılmem sevıyorum  lan sızı ben ama ıste bır sorun var:

D:D:D:D’ (F)

•  -‘hassıtttır beaaa sewgılın dusunsun nasıl odeyecegnı :)’(F)

•  -‘gelsın anasını satim :D:D::D’ (F)

3.4. Yazım 

3.4.1.Özel İsimlerin Yazımında Yapılan Yanlışlıklar

•  -duy paris duy gördün mü …eiffel bile dile gelir kızıııımmmmm:)) (F)

•  -valla bende sizi özledim kocaeliye inş. …siziii gelin tamam mııı (F)

•  -ööössgeeeeeemmmmmmmmmm:)))) saçlarını yine böleee

isityorummmm:))) yayaya şaşaşa kahverengi saçlar çok yaşaaa:))))

•  safıye soyman gıbı cıkmısım burdaa… (F)

•  -‘iştee pnr ve ayrılmaz ikilisi YEMEK:D ama burda pnr ön planda güzel

olmuşun cnm yaa:)) [ işte Pınar ve ayrılmaz ikilisi yemek. Ama burada

Pınar ön planda güzel olmuşsun canım ] (F)

3.4.2.Bağlaç Olan ‘De-Da’nın Bitişik Yazılması

•  ‘maşallahhh  ikinizde birbirinize çok yakışıyorsunuz ve  çokta güzelll

çıkmışsınızzz’(F)

•  ‘hala anlamıosun anlamıcaksında beni’(F)

•  ‘deil vala begeniiiyim hade sora biseide begenme dion ya :D (F)

•  ‘kimiN kaRde$iim hemenDe beeeNdim =D (F)

•  ‘amannn huyu bensemesindeeee’(F)

•  ‘uyyyyy nasıda tadlı cıkmısızz:)’[uyyyyy nasıl da tatlı çıkmışız] (F)

3.4.3. Bağlaç Olan ‘Ki’nin Bitişik Yazılması

•  ‘ böylede yapılmaski canum, ekti resmen bizi herif yaw☺ ehuehuee’ (F)

•  ‘yeterki sen iste yafrumm’(F)

•  ‘demekki  öle atıp tutmakla olmuomuss…ayagnı denk alır bundn snra..’

(F)

3.4.4. Soru Eki Olan ‘Mı-Mi’nin Bitişik Yazılması

•  ‘ elinde  bardakmı var sanıon ah annemmm..:) kolan çoktn bitti aldı

garson bardgnı conconum’ (F)

•  ‘ yerim senin reklamını ben yafruu.. ona bakarsan seninde bana almadıgın

birsürü şey var değilmi ama’ (F)

3.4.5.  Birleşik Yazılması Gereken Kelimelerin Ayrı Yazılması

•  ‘ bilinç altına inmek lasım o safonun☺ ehueehue…’ [bilinçaltına inmek

lazım](F)

240 •  ‘aşçı bası sandılar beni, yapmıom yemekleri dedim cıktm evdn’ [aşçıbaşı

sandılar beni, yapmıyorum yemekleri dedim çıktım evden] (M)

•  ‘konusmuorum  hiç biryle cnım cok sıkknn’[konuşmuyorum hiçbiriyle,

canım çok sıkkın] (M)

•  ‘ bir as bekle geliorum birasdan cicişkomm’ [ biraz bekle geliyorum] (M)

3.4.6. Ayrı Yazılması Gereken Kelimelerin Birleşik Yazılması

•  ‘  haftaici çok yoğunum bebikim..kusuruma bakma ok..’[ hafta içi çok

yoğunum, kusuruma bakma tamam mı?] (M)

•  ‘hemen  pesinhükmlü olma… asıcık zamn tanıyn birbirnise ..[ hemen

peşin hükümlü olma, azıcık zaman tanıyın birbirinize] (F)

•  ‘  aklısıra bana posta koyacak, ben önce davrandım hemen sepetledim

uyuzu yıhyıhıyh..:)’ (F)

3.4.7. Duyguyu İfade Etmek İçin Kullanılan Kelimeler

•  -‘BöÖöÖÖÖööö 

Baane Bnm herşeiim Daamı :):) döerim seni çeqiL aramzdaan :):)’(F)

•  -hehhe:) hıh guncemm duy bunlrı (F)

•  -heheh oldu baska :) terbıyesz senı :P (F)

•  -:):) böhöhööyth :):):) 1.aşkm DUFFY”M 2. GÜNCEEM ;) (F)

•  -hyr benm herseım o hıh (F)

•  -nihahaha Orhun tanısalımı (F)

•  -tanısın☺ isin verdim hahaha (F)

•  -mucx sana o zaman (F)

•  -ahahahhaa annadın sen (F)

•  -eheuehueee annadım kings (F)

•  -‘behhhh bee bu ne güsellik yawruuuu’ (F)

•  -‘zuhaaa güldürme beni’(F)

•  -MuaHH TipiNee öLL BiD oyH YeRİmm Bebüqümm Senüüü ÇoHqq

TaTLuSun (F)

•  -yıhyıhyıh saol bebe1mmmmmm bnm =) (F)

•  – allahım ne gülmüştük ya hoca sandelyeden düşmüştü  hahahahahaha

(F)

•  -hehehehhe nerden geldi akılan bebem yha:D:D (F)

•  -:DD:D::D  nihahaha sıze bınen bındı zaten:DD:D: 4mılyar:DD:D:D:

nihahahaha:D:D:D (F)

•  -puhahhahah :D:D:D (F)

•  – ıyyyyy sınır oldum smdı :D:DD::D =)))

•  -heuheuehueheu ertanım bıtanesın heee:DD:D:

3.4.8. Ayrılması Gereken Eklerin Kelime Köküne Bitişik Yazılması

•  ‘geliomusun’(M)

•  ‘sendemi böle düsünüosun’[sen de mi böyle düşünüyorsun? ] (M)

•  ‘seni görmedimki’ [seni görmedim ki] (F)

ss.232-244 •  ‘gelmicenmi’ [gelmeyecek misin?] (M)

3.4.9. Birleşik Yazılması Gereken Eklerin Kelime Kökünden Ayrı

Yazılması

•  ‘varye mez gibi adam ya:D:D onun gibisni gormdm.(M)

•  ‘pat diye çık agelmiss…ben de çok şaşırdım:):) (M)

3.4.10. Kip Eklerinin Yanlış Yazılması

•  ‘ Biz bugün birlikte takılmıcas’[ biz bugün takılmayacağız] (M)

•  ‘Beni  dinlemio ki, ne annatsam bos’ [ beni dinlemiyor ki, ne anlatsam

boş] (M)

•  ‘Gönder  bakem fotoları, nassı  cıkmısz’[gönder bakalım fotoları, nasıl

çıkmışız] (M)

•  ‘Berbat korkunç oluon bu tshirtü giydiinde’ [berbat korkunç oluyorsun bu

tişörtü giydiğinde] (M)

•  ‘Ögrtmn bana bakıodu, kopy cekemedm o yüsden’(M)

•  ‘Döncem sana simdi, şu safoyu bi postalasam’(M)

•  ‘Canım chok sıkılıoo, pufff’(F)

•  ‘bılemıcem ama surat ifaden acıkca belli etmiss bi ekshilik durumu

olduğunu’ (F)

4. SONUÇ

Bu çalışmada teknolojik gelişmeler ve internetin kullanıcılara sağlamış olduğu

olanaklar yadsınmamakla birlikte, dil üzerinde yarattığı olumsuz etkiler üzerinde

durulmuştur. Yapılan bu çalışma sonucunda ortaya çıkan sonuçlar şöyledir:

İnternet kullanıcıları,

– Türkçe karakterli harflerin yerine noktasız harfleri tercih etmektedirler. 

(ç>c, i>ı, ğ>g, ş>s, o>ö, u>ü) .

-Türkçe karakterli harflerin (ş, ç) yerine  İngilizcede aynı sesi veren “sh” ve

“ch” harfleri kullanılmaktadırlar.

– kelime içerisinde ‘v’ yerine ‘w’, ‘k’ yerine ‘q’, ‘i’ yerine ‘y’

kullanmaktadırlar.

– kelime sonundaki akıcı ünsüz “r”nin kullanımına özen göstermemişlerdir.

– kelime içerisindeki bazı ünlü ve ünsüz harflerin yazmamaktadırlar.

– kelime içerisinde bazı harflerin yerini değiştirmektedirler.

-vurguyu göstermek amacıyla kelime içindeki belli harfleri yinelemişlerdir.

-bir cümlede Türkçe İngilizce kelimeleri birlikte kullanmaktadırlar.

– bazı kelimeleri rakamlarla ifade etmektedirler.

-birleşik yazılması gereken ekler ayrı, ayrı yazılması gereken ekler ise birleşik

yazmaktadırlar. 

-konuşma dilindeki ifadeleri yazı yansıtmaktadırlar.

-duygularını yazılı dilde de ifade etmek amacıyla çeşitli kelimeler

kullanmaktadırlar.

Araştırma bulguları ve sonuçları dikkate alındığında Yaman ve Erdoğan

(2007)’ın ses özellikleri, kelime ve cümle kullanımları, yazım ile ilgili araştırma

bulguları ile benzerlik göstermektedir. Ayrıca Akalın (2002 ve 2007), Özsoy

(2002), Yıldırım ve Tahiroğlu, Kabadayı (2006) ve Hızlan (2002)’nin iletişim

242 araçlarında veya internet ortamında dilin özensiz kullanımına ilişkin görüşlerini de

destekler niteliktedir. Görünen o ki gelişen teknoloji insanların yaşamlarını

kolaylaştırması açısından bir vazgeçilmezdir. Ancak teknolojik gelişmelerle ortaya

çıkan yeni kavramların karşılıklarının zamanında üretilmemesi veya üretilen

kavramların halk arasında rağbet görmemesi, teknolojiyi sıkça kullanan bireylerin

kendi dilleri olan Türkçeyi kullanma konusunda özensiz davranmaları sonucu

elektronik ortamda anlaşmayı sağlayan ancak ölçünlü (standart) dil kullanımından

uzak bir e-dilin ortaya çıktığı söylenebilir. Bu durum teknoloji geliştikçe, yeni

terimler ortaya çıktıkça elektronik ortamdaki yanlış kullanımların artacağı

dolayısıyla Türkçenin de her geçen gün değişeceği gibi bir sonuca götürmektedir.

Ancak dilin özensiz kullanımını teknolojik gelişmelerle açıklamak da başka bir

sorun olarak görünmektedir. Dolayısıyla kendi dilini doğru, güzel kullanma

konusunda bilinçlendirilmiş bireylerin yetiştirilmesi bir zorunluluktur. Bu

bireylerin yetiştirilmesinin sorumluluğu başta aile, sonra öğretim kurumlarına ve

öğretmenlere, basın yayın organlarına, teknolojik gelişmeleri ülkemize getirenlere,

devlet kurumlarına ve bireyin kendisine düşmektedir. 

Bu araştırmanın sonuçlarına dayalı olarak öncelikle araştırmacılara bireylerin

özensiz dil kullanmalarının sebepleri üzerine araştırmalar yapmaları önerilebilir.

Bilişim teknolojileri ile ilgili ürünler daha ülkemize girmeden bu terimlerin

karşılıklarının ilgili kurum ve birimlerce ivedilikle bulunmalıdır. Aile ve eğitim

ortamları Türkçenin özenli kullanımı konusunda bilinçli bireylerin

yetiştirilmelerinde birer olanak olarak görülmeli gerek anne baba,  gerekse

eğitimciler üzerine düşen bu önemli görevi hakkıyla yerine getirmelidirler.

KAYNAKÇA

Akalın,  Ş. H.(2000). Bilişim çağı ve Türkçenin sorunları.  2000 Yılında Türk

Dilinin Sorunları Toplantısında Sunulmuş Bildiri. Mart,  İstanbul:  İstanbul

Üniversitesi.

Akalın, Ş. H.(2002). Bilişim dünyasında Türkçe. Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını

Uluslar arası BilgiŞöleni, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Aktan, C.C.ve  Şen, H. (1999). Globalleşme, Ekonomik Kriz ve Türkiye. Ankara:

TOSYÖV Yayınları.

Ergin, A. (2005). Öğretim Teknolojisi -İletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.

Gökçora,  İ. H. (2004). Bilim dili olarak Türkçe. Üniversite ve Toplum Dergisi.

Haziran, Cilt 4, Sayı 2.

Greenspan, R. (24. 09. 2004). Kullanıcılar internetten vazgeçmiyor. 

 <http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=10958%3e%20

(24.09.2004> (indirilme tarihi: 04.07.2009)

Hızlan, D. (2002).  İletişim araçlarında Türkçenin kullanılması.  Türkçenin Dünü,

Bugünü, Yarını Uluslar arası Bilgi  Şöleni, Ankara: Kültür Bakanlığı

Yayınları.

İlhan, A. (1998).  Kültür emperyalizmi taktiği.( içinde) Kilimci, A.(Editör),

Anadilinde çocuk olmak, İstanbul: Papirüs yayınları

Kabadayı, O.(2006). Ağ ortamındaki Türkçeye genel bir bakış,  Türk Dili Dil ve

Edebiyat Dergisi, Cilt XCI ( 652), 298-314.

BAÜ

SBED

12 (22)

243

Balıkesir

Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü

Dergisi

Cilt 12 Sayı 22

Aralık 2009

ss.232-244 Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.

Kelleci, M. (2008).  İnternet, cep telefonu, bilgisayar oyunlarının çocuk ve

gençlerin ruh sağlığına etkileri,  TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(3):

253-256

Köseoğlu, N. (1992). Milli Kültür ve Kimlik. İstanbul: Ötüken Yayınları

Nakilcioğlu,  İ. H., (2007).  İletişimden bilişime: internet kültüründen kesitler.

Akademik Bilişim Dumlupınar Üniversitesi, 31 Ocak- 2 Şubat, Kütahya.

Özdemir, E.A. (2006). Türkiye’de  İngilizce öğreniminin yaygınlaşmasının

nedenleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,Cilt 2- (1), 28-35

Özdemir, S. (1998),  Medya Emperyalizmi ve Küreselleşme.  İstanbul: Timaş

Yayınları

Özsoy, S. (1998). Ölçünlü Dil ve Kitle  İletişim Araçları. Radyo ve Televizyon

Yayınlarında Türk Dilinin Kullanımı.  Geçici Danışma Kurulu Toplantısı.

Ankara: TRT Eğitim Dairesi Başkanlığı.

Tarakçı, N. (2007).  Küresel emperyalizmin yeni hedefi: Türk dili ve kültürü,

Global Strateji Enstitüsü, Stratejik Araştırmalar Dergisi, Yıl:2, Sayı:8.

Yaman H. ve Yavuz, E. (2007)  İnternet kullanımının Türkçeye etkileri: nitel bir

araştırma, Journal of Language and Linguistic Studies Vol.3, (2) 237-249.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.

Ankara: Seçkin Yayınları.

Yıldırım, F. ve Tahiroğlu, T. (2006). İnternette Türkçe kullanım sorunları. (İçinde)

Gülsevin, G., Erdoğan, B.( Editörler) Türkçenin çağdaş sorunları. Ankara:

Gazi Kitapevi.

<http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nternet> (indirilme tarihi:17.07.09)

<http://tr.wikipedia.org/wiki/Modernite>  (indirilme tarihi: 09.04.09)

Yrd. Doç. Dr. Turan TEMUR

Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Bölümü Bölümü’nden 1996 yılında

mezun oldu. 2001 yılında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçenin Eğitimi ve

Öğretimi Anabilim Dalı’nda yüksek lisansını, 2006 yılında Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri

Enstitüsü Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı’nda doktorasını tamamladı. Halen Dumlupınar Üniversitesi

Eğitim Fakültesi  İlköğretim Bölümü’nde yardımcı doçent olarak çalışmaktadır. Çalışma alanları

ilköğretim öğrencilerinin dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi, ilk okuma

yazma öğretimidir.

Nurdan Vuruş

Lisans öğrenimini Dumlupınar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bölümü’nde

tamamladı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde tezsiz yüksek lisans programını

bitirerek öğretmenlik formasyonu aldı. Halen Bursa’da Edebiyat öğretmeni olarak çalışmaktadır.

Balıkesir

Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü

Dergisi