Sosyal Medya’nın Yönlendirmeye Açık Oluşu ve Sabahattin Zaim Örneği

Tayyip Erdoğan’ın ODTÜ’deki Göktürk-2 uydusu fırlatma törenine katılması sırasında ODTÜ’de yaşanan olaylar gündemde kalmaya devam ediyor. ODTÜ’lü öğrencilerle polis arasında yaşanan olayların ardından çok şey söylendi, çok şey konuşuldu. Ama en büyük hadise şüphesiz, birçok devlet üniversitesinin ODTÜ’yü kınaması oldu. ODTÜ’yü kınayan üniversitelerden biri de İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi’ydi.

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi 2010 yılında çıkan yasa ile kurulmuş bir üniversite. Yani geçmişi 2-3 seneye dayanıyor ama üniversiteyi kuran vakıf olan İlim Yayma Cemiyeti, Türkiye’de uzun yıllardır eğitime destek veren bir oluşum. Yani Sabahattin Zaim Üniversitesine “dünkü çocuk” yakıştırması yapmak bir kere yıllardır eğitime destek veren İlim Yayma Cemiyetine hakarettir. Şimdi asıl meseleye geçmek istiyorum. Sosyal Medya, Sabahattin Zaim Üniversitesi’nden yapılan açıklamayı az önceki “dünkü çocuk” yakıştırması kapsamında ele alıp espri(!) üstüne espri patlatmaktadır. Hala daha Twitter ve Sözlüklerde dönen geyikler aslında bir şeyi ortaya koyuyor: Sosyal Medya kullanıcıları bilgi edinmede üşengeç, yönlendirmeye açık insanlar. Neden mi?

Daha önce bu tip hadiseler yaşandığında Twitter’da konuşulanlar hep haber sitelerinin yönlendirmeleriyle şekilleniyor, ardından TT listesine giren ya da sözlüklerde günün başlığı olan olaylar hakkında, kişiler, orada gördükleri şeyleri harmanlayıp bir şeyler yazıyorlar. TRT Haber’e atılan iftirayı hatırlayacaksınızdır. “Şehitlerimiz Hükümetin yaptığı Duble Yollarda taşınıyor” minvalinde bir uydurma haber görseli hazırlanıp Twitter’a sürülmüştü. Sonra insanlar, gerçeği araştırmadan, doğruluğunu teyid etmeden bu habere balıklama atladılar. Hatta fenomenler bile… Peki sonra ne oldu? olayın kurmaca olduğu anlaşıldı. Ama buna rağmen “Olay kurmacaymış. Ama TRT Haber’den beklerim böyle şeyler” diyenler türedi. Yani tüy dikme aşamasına geçildi. Sabahattin Zaim Üniversitesi’nin açıklaması hakkında da aynı şeyler yaşanıyor. İslami camianın üniversitelerinden olan Sabahattin Zaim Üniversitesi ve ismini aldığı Sabahattin Zaim hakkında konuşulanlar, kaş yapayım derken göz çıkarma olayını hatırlattı bana.

“ODTÜ hür bir üniversitedir. İlmin kalesidir.” tarzı beylik laflar ile konuşan “Üniversite gençliği” Twitter ve Sözlüklerde döndürdükleri geyiklerde ne kadar da “bilgi fakiri” olduklarını gösterdiler aslında. Sabahattin Zaim kimdir? diye sorsanız, “hoca ya da imamdır işte. ne de olsa islamcı bir üniversiteye ismi verilmiş” diye cevap alacaksınızdır bu hür fikrin savunucularından. Ama kalkıp bir google araması bile yapmazlar. Sabahattin Zaim’in profesör olduğunu, iktisat alanında öncü isimlerden olduğunu bile bilmezler. Sonra gidip Zaytung’da “komiklikler şakalar” içeren haberler girerler. Saçı sakalı ağarmış pejmürde bir amcayı Sabahattin Zaim gibi gösterip güldürük peşinde koşarlar. Zaim’in ahirete göçtüğünden bile haberdar değillerdir mesela.

Sorun kimsenin görüşü değil. Herkes fikrini özgürce ifade edebilmeli. İfade özgürlüğüne sonuna kadar destek veriyorum. Lakin ortada büyük bir hata var. Ateistlerin kendilerine rol model aldıkları kişiler, eleştirdikleri fikirleri, dinleri gizli saklı köşelerine kadar öğrenirler, öyle eleştiri yaparlar. Ama gelin görün ki, bugünün gençliği, dalga geçtiği konularda bile fikir sahibi değiller. “Abilerinin” izinden gidiyorlar. Bilgiye ulaşmak hiç bu kadar kolay değildi eskiden. Bilgi kaynakları tek tuşla karşımıza diziliyorlar ama gelin görün ki fikir fakiri, bilgi edinme özürlüsü insanlar bir fikir bile edinmiyorlar, sosyal medya’da ezip durdukları kişiler, dalga geçtikleri konular hakkında.

Sosyal Medya geleneksel medya’nın en büyük rakibi, onu bitirecek en büyük hareket iken; yönlendirmeye açık, boş beleş insanlar yüzünden işlevsiz kalan, e-ticaret’e kaynak sağlayacak bir müşteri kaynağı gibi görülen pasif bir yapıya dönüştürüldü. başka ülkelerde devrimlere öncülük eden sosyal medya, bizde, insanları belli fikirlere yönlendiren boş beleş bir yapı halinde. Bu izbeliği adam edecekler ise maalesef bilgi edinme fukaralarından başkaları değil.