Neden E-Ticaret?
Daha Önceki yazımızda e-ticaret nedir konusunu işlemiştik. Bu yazıda da neden e-ticaret konusuna değineceğiz.
İnsanlar / firmalar e-ticarete neden girmelidir. Sırf bu işte para varmış diye yapılan e-ticaret girişimleri ne derece devam ettirilebilmektedir, e-ticaretin para kazanmak dışında başka getirileri ve amaçları var mıdır ? Bu sorulara yanıt bulmaya çalışacağız.
Öncelikle e-ticaret sitemiz sadece e-ticaretle uğraşıyor olsak dahi, para kazanmanın dışında, “şirketimizin sanal dünyayla arasındaki bağı kuran bir temsilcidir” bunu unutmamalıyız. Kurumsal bir siteye sahip olsak da eğer e-ticaret sitemiz varsa bir süre sonra insanlar şirketimizle olan bütün bağlarını bu site üzerinden kurmaya başlayacak, şirketimizi değerlendirirken sadece e-ticaret sitemize bakacak hale geleceklerdir. Dolayısıyla kurumsallığımız ve ticari hacmimiz ne ölçüde olursa olsun e-ticaret sitemizde bunu olabildiğinin en fazlasıyla göstermek hem e-ticaret sitemizin kurumsal site amacına hizmet etmiş olacak, hemde e-ticaret sitelerinden beklenen en büyük beklenti olan güven duygusunu uyandırmış olacaktır. Maalesef bunun önemini çok büyük şirketler bir e-ticaret sitesi kurup, ürünleri ekleyip, satışların şirketin diğer departmanlarına göre düşük olması realitesiyle karşılaştıklarında anlamaya başlamış olmaktalar. Yada nedenini anlayamayıp e-ticaret maceralarına yapabileceklerinin tamamını sergilemeden son vermiş olmaktalar. E-ticarette her ürünün internetten fiziki ticarete kıyasla aynı oranla satılamayacağı gerçeğini hiçbir zaman göz ardı etmemeliyiz. Bu gerçekliğin bazı ürünlerde e-ticareti avantajlı kıldığı gerçeği de unutulmamalıdır tabii ki. Başından beri söylemek istediğim; eğer e-ticaret sitemizin masraflarını ayrı tutacaksak, bu masrafların bir kısmının markalaşma ve reklam gideri olarak görülmesi daha gerçekçi olacaktır.
E-Ticarete Bakış Açısı
E-ticarete bir sektör değil bir satış mecrası olarak bakan şirketlerle, e-ticareti bir iş olarak görüp sadece veya ana iş olarak e-ticaret yapan şirketlerin kuruluştan kadrolaşmaya, bütçeden hedef belirlemeye izleyecekleri bütün strateji farklı olmalıdır. Bunun yanı sıra e-ticareti hem mecra hemde iş olarak yapan gruplarda olabilmektedir. Grup diyorum zira bu işi yapabilmek hayli büyük olmayı gerektirmektedir. Bu gruplar bile ileride mecra olan e-ticaret siteleriyle iş amaçlı kurulmuş e-ticaret sitelerinin bütün işleyişini birbirinden ayırmayı seçerek bu işin içinden çıkmışlardır.
E-ticaret hakkında söylediklerim ufak bütçelerle e-ticarete girmenin yanlış olduğunu anlatmaya yönelik olsa da, e-ticaret sitesi olan işletmelerin markalaşma sürecini daha hızlı yaşadıkları gerçeği de yadsınamaz olarak bir kenarda durmaktadır.
Bu işe girerken firmamızın hacmi ne kadar büyük olursa olsun bir mecra amaçlı giriyorsak, ürün veya hizmetimizin internette satılabilme oranına göre ortalama günlük 40 işlem başına 1 kişi istihdam etmek yeterli olmaktadır. Bu rakam faturalandırma, satın alma, ödemeler ve teslimata hazırlama işlerinin zaten bir başka çalışan tarafından yapıldığı düşünülerek verilmiştir. El ile fatura kesip, bütün ürünleri tek tek kargolama sürecine kendi başına hazırlayan bir e-ticaret personeli, bir süre sonra sitenin güncel ve değerli kalması için çalışma yapamaz hale gelmektedir. Eğer sektörünüz bürüt % 5 kâr marjıyla çalışıyor ve sepet ortalaması 100 TL yi geçmiyorsa az önce bahsettiğim bir furya olarak başlanan e-ticaret serüvenine erken veda etmek anlamına gelmektedir. Sürece değinmişken, şirketimiz kurumsallıktan kırılıyor ve bu süreçlerin her biri büyük bürokratik engellere takılıyorsa; e-ticaretin en önemli özelliklerinden biri hız işlevini yerine getirememek ve şikayet siteleriyle uğraşmak anlamına gelir ki, bu sorunlarla sık karşılaşan bir e-ticaret girişimi benim gözümde hiç başlanmamışı kadar bile değerli değildir.
Gelelim e-ticareti iş olarak yapmaya; e-ticaret paketi kiralayan firmaların 1099$’ a aynı gün ticarethaneniz hazır gazlarıyla bu iş yürütülememektedir bunu baştan üzülerek söyleyeyim. Bana göre ülkemizde e-ticaretin bu kadar geç parlayabilmesinin sebebi de; bu mantaliteyle kurulmuş bütçesiz e-ticaret girişimlerinin, müşterilerde büyük güven endişeleri uyandırması ve sektörün geneline bakış açısını değiştirmesidir. Eğer e-ticareti iş olarak yapacaksanız, size oturmuş tıkır tıkır işleyen bir e-ticaret şirketinin bulundurması gereken insan kaynakları envanterinden bahsedebilirim: Yönetici, kategori yöneticileri, ( ne kadar ürün gamı o kadar personel ) yazılımcı, tasarımcı, müşteri hizmetleri yetkilisi, lojistik personeli (yine hacme göre), en az bir sekreter, ön muhasebeci (asgari), sosyal medya uzmanı, ofis personeli ve asistanlar aklıma ilk çırpıda gelenler.
Yazıyı okuyup da, e-ticaretten parayı götürenlerin daha az rakiple uğraşmak için yazdırdığını düşünenler olacakmış gibi geldi nedense birden. Fakat açık kaynaklı bir yazılım olan magento cemmerce’in kullanım kılavuzunda, yazılımın ücretsiz olmasıyla e-ticaretin bütçe gerektiren bir iş olduğunu aynı cümle içinde zikrettiğini de hatırlatmak istedim.
Eğer yukarıdaki şartlar, gözünüzü korkutmak yerine hala fiziki satış yapan bir işletmeden daha cazip olduğu gerçeğini size düşündürebiliyorsa, siz soğru yerden bakan bir girişimci olarak e-ticarette başarılı olabilirsiniz. Ticaretin sosyal yönlerini de sürekli göz önünde bulundurmuş olan birisi olarak sizin bu sektöre, bu sektörün müşterilerine, tedarikçilerinize ve en önemlisi kendinize zarar vermeyeceğinizi düşünebiliriz. Hayırlı kazançlar.